Steeds meer bedrijven en overheidsbedrijven maken de omslag naar een circulaire economie, of willen deze graag maken. Een goed voorbeeld is het RACE-initiatief: MVO Nederland, Circle Economy, De Groene Zaak, Het Groene Brein, Acceleratio en IMSA zetten samen met het Ministerie van I&M een nieuw programma op dat zich expliciet richt op het daadwerkelijk verzilveren van de voordelen van circulair ondernemen. Het doel is dat Nederland een wereldwijde voorloper op het gebied van circulaire economie wordt.
In aanloop naar het Circulaire Economie Event vragen wij diverse experts naar hun visie omtrent Circulaire Economie. Joost Brinkman (Lead Sustainability Services Benelux, Accenture) geeft hieronder aan waarom veel bedrijven en overheidsbedrijven (onnodig) afwachten.
Circulaire economie, een systeemverandering of bittere noodzaak?
Momenteel lopen wij tegen twee kwesties aan waardoor de transitie naar een circulaire economie zowel een systeemverandering als bittere noodzaak is. Gezien de eindigheid van natuurlijke hulpbronnen en fossiele brandstoffen zullen de huidige groeimodellen wel veranderen. Zonder een omslag van het systeem zal economische vooruitgang immers belemmerd worden door de afhankelijkheid van steeds schaarser wordende input. Anderzijds zien we duidelijk wat de invloed is van onze ‘take, make, waste’ maatschappij op het klimaat. Om onder de cruciale 2 graden Celsius grens te blijven, is een transitie naar een circulaire economie dan ook een bittere noodzaak. Daar waar ons huidige systeem tot zijn einde loopt, biedt de circulaire economie nieuwe kansen. Zolang bedrijven maar op de juiste manier en op tijd de omslag weten te maken, kunnen zij een groot competitief voordeel behalen.
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen omtrent Circulaire Economie?
Om daadwerkelijk de transitie te maken moeten enkele obstakels overwonnen worden. Allereerst moet men beseffen dat onze huidige economie zo’n 150 jaar oud is. Dit geldt niet alleen voor de economie maar ook voor de politieke en sociale systemen die allen met elkaar verworven zijn. Dergelijke gewortelde systemen veranderen niet gemakkelijk en een verandering van het ene systeem behoeft per definitie een verandering in het andere systeem. Denk hier bijvoorbeeld aan bepaalde wet- en regelgeving die nodig is om circulaire business modellen de kans te geven binnen de conventionele economie. Ten tweede beseffen overheden en bedrijven nog niet goed de urgentie ervan. Zolang de eindigheid van natuurlijke hulpbronnen niet zichtbaar genoeg is, zullen zij op dezelfde voet verder gaan tot het te laat is om de omslag op een competitief voordelige manier te maken. Dit heeft in veel gevallen eveneens te maken met het ontbrekende besef dat er een economisch voordeel te behalen valt. Pas wanneer dit echt doordringt zullen overheden en bedrijven de omslag willen maken. Echter, er zijn ook bedrijven die wel de urgentie en economische voordelen van de circulaire economie inzien. Hier ligt de kwestie bij de omvang van het probleem. Deze is zo enorm dat bedrijven niet weten waar te beginnen en als reactie verstarren, niets doen en afwachten.
Het is de kunst om mensen mee te nemen in het DOEN. Hoe maak je werk van circulaire economie?
Om een transitie succesvol te maken, is de support van betrokkenen nodig. Zo ook binnen de circulaire revolutie van een bedrijf. Het is hierin essentieel om bewustwording te creëren binnen alle onderdelen van het bedrijf. Door alle takken te betrekken in het ontwerpen van nieuwe groeimodellen, kan de gehele business circulair worden en krijgt de transitie brede ondersteuning. Dit is dan ook een van de uitkomsten van ons onderzoek ‘Circular Advantage’. Het begint bij de strategie die zich meer moet richten op het beheren van complexe en collaboratieve netwerken in plaats van slechts focussen op de kernactiviteiten. Ten tweede is het aan innovatie & productontwikkeling om producten voor meerdere levenscycli en gebruikers te ontwerpen. Maar ook de huidige homogene supply chain zal in een innovatieve heterogene resource stroom veranderen onder het inkoop en productie beleid. Daarnaast is sales & productgebruik nu nog ingesteld op het nooit meer weerzien van de producten terwijl dit zal omslaan naar klant en asset life cycle management. Ten slotte zal ook de hele manier van denken over return chains veranderen. Niet langer zal dat een verplichting zijn maar juist een vrijwillige inname gedreven door mogelijkheden. Om deze omslag te maken is extern de behoefte om bedrijven, leveranciers en klanten samen te brengen om met elkaar de circulaire economie te verkennen. Het is immers een systeemverandering waar samen de beste weg voor gevonden moet worden. Toch weten veel bedrijven niet goed waar te beginnen en waar hun kansen liggen. Daarom organiseert Accenture onder andere workshops om samen te ontdekken hoe een competitief voordeel kan worden behaald in de circulaire economie.
Welke kansen biedt Circulaire Economie?
De circulaire economie biedt ons een enorme mogelijkheid tot groei op een manier die zowel toekomstperspectief biedt aan het bedrijfsleven èn een duurzame wereld belooft. Met vernieuwende business modellen zullen bedrijven is staat zijn om niet alleen oude klanten te houden maar ook om nieuwe klanten aan te trekken. Denk bijvoorbeeld aan de lichtindustrie: het is nu al mogelijk om alleen voor de gebruikte lichturen te betalen in plaats van voor de lampen zelf. De lamp is immers slechts een middel om het doel, verlichting, te bereiken. Een dergelijk servicemodel is veel aantrekkelijker voor de klant en ondertussen spoort het de producent aan te investeren in productoptimalisatie. Niet langer gaat het over de kwantiteit van de producten maar juist over de kwaliteit ervan. Om dergelijke kansen aan te grijpen is het van belang om meer aandacht te leggen op de langere termijn strategie. Daarbij zal de relatie met leveranciers en klanten versterken aangezien er meer sprake zal zijn van een netwerk dan van een leveringsketen. Alles bij elkaar genomen biedt dit kansen voor risicovermindering, om financieel gezond te blijven en te groeien, en om meer banen te creëren.
Als we op 1 mei 2020 opnieuw tegenkomen, welke rol speelt Circulaire Economie dan?
Over vijf jaar zullen de principes van de circulaire economie meer verankerd zijn in het bedrijfsleven en zullen de bijkomende business modellen niet langer voorbehouden zijn aan de early adopters. De hele economie zal nog niet circulair geworden zijn, maar er wordt zeker werk van gemaakt. Vooral op nationaal en Europees niveau zien we in 2020 ingrijpende veranderingen vanuit overheidsinstellingen om een circulaire economie te faciliteren. Zo ontdekten wij in de recente scan ‘Governments Going Circular’ (www.govsgocircular.com) dat overheden op verschillende niveaus al maatregelen initiëren. Zij hebben via wet- & regelgeving, financiële instrumenten, samenwerkingen en het eigen inkoopbeleid de macht om de transitie in het bedrijfsleven te stimuleren. De eerste aanzet hiertoe wordt nu gemaakt, maar we kunnen zeker verwachten dat over vijf jaar deze initiatieven op grote schaal en door meerdere overheden zullen worden uitgevoerd.
Circulaire Economie Event
Op 25 & 26 maart 2015 vindt in Rotterdam het Circulaire Economie Event plaats gericht op een nieuwe visie, samenwerking en nieuwe financierings- en businessmodellen.
Bekijk de website van het Circulaire Economie Event voor meer informatie.
Related Posts
Leave a reply