We legden een aantal deskundigen op het gebied van circulaire economie de volgende stelling voor: “Ketenbreed samenwerken klinkt idealistisch, maar in de praktijk werkt dit toch (vaak) niet”
Incubators en accelerators
“Het probleem bij een ketenbrede samenwerking is dat je een regisseur nodig hebt die de partijen aan elkaar verbindt. Alle obstakels op de weg moeten worden opgelost en R&D zal nodig zijn. Dan komt de vraag wie het meeste belang heeft en bereid is de ‘frictiekosten’ te betalen. Kosten waar nog niet direct omzet tegenover staat. Als de risico’s klein zijn kan een MKB-onderneming het nog wel doen, maar zodra grotere investeringen nodig zijn wordt het complexer. Daarom geloven wij in een systeem met incubators en accelerators waarbij de nadruk op innovatie ligt. Ook de overheid zou een deel van deze kosten kunnen dragen. In Friesland hebben we een dergelijk traject rondom kunststoffen opgezet, project Closing the Loops, welke in dit kader buitengewoon leerzaam is.” Aldus John Vernooij, Omrin
Win-verlies model
“Eigenlijk wordt er continu ketenbreed samengewerkt, als eeuwen. Alleen is het model nu vaak gebaseerd op en win-verlies model, de mentale stap waarbij partijen werken met een open kostprijs en niet opportunistisch te werk gaan zal nog de grootste rem zijn op de veel logischer ketenintegratie.” Aldus Guido Braam, initiatief Nederland als Circulaire Hotspot
Circulariteit
“Ook voor deze stelling geldt, als er een wil is is er een weg! Maar hoe hard wil je en met wie wil je? Natuurlijk zie je dat er in de keten deelbelangen zijn en dat deze belangen verdedigd worden door deelpartijen. Zoek dus je partners op die wel willen! Die geloven in circulariteit. Belangrijk is wel te constateren dat onze manier van denken en onze wetgeving zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden. Laat deze ervaringen nu geen garantie zijn voor de toekomst (lees circulaire economie). Concreet: als ik een stoel produceer, wil ik deze zo snel mogelijk verkopen voor € 200,– omdat ik dan inkomsten heb als bedrijf en mijn solvabiliteit op peil houdt. Deze graadmeter is erg belangrijk om financiering bij een bank te kunnen krijgen, maar ook de waardering van mijn bedrijf op orde te houden (beurswaarde). Bij lease krijg ik deze € 200 pas in enkele jaren terug en moet ik dus voorfinancieren. Idem voor het concept waarbij ik stel dat een klant hem wel koopt, maar dat het productiebedrijf de stoel over 5 jaar terugkoopt: het bedrijf moet dan een reservering doen in haar boekhouding welke in ons financieel/ economische systeem niet positief wordt beoordeeld.” Aldus Niels van Geenhuizen, Program Manager Sustainablility bij Arcadis Nederland 
“Niet mee eens! Vaak zie ik dat partijen volgens de oude economische principes willen gaan samenwerken; en dat is net alsof je een vierkantje door een cirkel wilt duwen – dat gaat niet. In een circulaire economie gaat het niet langer over het optimaliseren van je eigen taartpunt, maar het gezamenlijk groter maken van de taart – hoe cliché dat ook mag klinken. ” Cécile van Oppen, oprichter Copper8
Idealistisch of realistisch?
“Het woord idealisme komt veel voor in de kritiek op Circulaire Economie. Het zou niet realistisch zijn om een CE-samenleving na te leven. En ondertussen kijk ik naar al het realisme om me heen. Hetgeen we blijkbaar niet als idealistisch zien, maar als realistisch? Ik zie grote belangrijke landen dingen doen die nauwelijks te volgen zijn. China kondigt aan dat ze eerst nog even verder moeten vervuilen om straks de boel misschien beter te kunnen organiseren. Dat is misschien wel hee eerlijk, maar is het ook wijs? Is het realistisch of idealistisch. Ondertussen overschrijden ze namelijk 3 a 4 keer de norm van een leefbaar luchtklimaat in Beijing. Het is dus naar objectieve maatstaven eigenlijk niet meer leefbaar om daar te wonen.” Mark Veldpape, veranderingsdeskunidgen bij Questionmarks
Leneair systeem
“Logisch dat het nu niet werkt, er is immers sprake van een lineair systeem waarin met de verkooptransacties ook verantwoordelijkheid wordt ‘weggekocht’. In het huidige model betekent ketensamenwerking vooral dat ketelpartners in moeten leveren, althans zo wordt het gevoeld. Zodra vanuit circulaire businessmodellen wordt gesproken, houdt ieder zijn eigen verantwoordelijkheid, ontstaan nieuwe verdienmodellen en wordt samenwerking een belangrijke kracht voor marktposities. De gesprekken in de keten worden dan eerder coöperatief dan, zoals nu, competitief.” Aldus Douwe Jan Joustra, Implement Circular Economy (ICE-Amsterdam)
Hergebruik, upgrading en recycling
“Ik zeg vaak dat de transitie naar een circulaire economie wel eens een a twee generaties kan duren doordat waarde ketens verbonden zijn met de hele wereld, er veel bestaande belangen zijn en deinternationale instituties ondanks de beste intenties langzaam werken. Tegelijkertijd geloof ik heilig dat elke organisatie vandaag kan beginnen met een transitie naar circulaire economie, zeker in Nederland. Een echte ondernemer wacht niet tot de overheid voor hem de weg uitstippelt maar trekt zijn plan. Veelal worden verschillende opeenvolgende stappen gezet. Het begint met het uit-faseren van afval in de hele product keten. Door hergebruik, upgrading of recycling wordt vervolgens de mate van circulariteit vergroot. Nog beter is te werken aan verdere ketenefficiency, gemak en betrouwbaarheid van het product. Door deze eerste stappen ontstaan ook de inzichten diekunnen leiden tot nieuwe business-modellen gericht op gebruik in plaats van bezit of volledige digitale service varianten.” Aldus Freek van Eijk, Managing Director Acceleratio
Circulaire Economie Congres
In Den Bosch vindt op 2 & 3 februari het Circulaire Economie Eongres plaats gericht op een nieuwe visie, samenwerking en nieuwe financierings-en business modellen. Tijdens het congres zullen zowel deelnemers uit de hele supply chain van de maak en recycling industrie als initiatiefnemers bij gemeenten, provincies en het rijk samen komen. Ook worden partijen die advies geven op het gebied van (transitie) management, financiën, organisatie advies en IT uitgenodigd. Bekijk de website!
Related Posts
Leave a reply