Het gaat crescendo met Oss. Burgemeester Buijs werd vorig jaar verkozen tot beste lokale bestuurder van Nederland en Oss werd uitgeroepen tot de meest inspirerende global-goals-gemeente van ons land. Wobine Buijs spreekt op het Circulaire Economie Festival. Wij vroegen haar naar haar drijfveren.

Oss timmert hard aan de weg als het gaat om global goals. Wie is de drijvende kracht daarachter?

“Binnen de gemeente ben ik dat, maar ze worden hier in Oss breed omarmd – en niet alleen door de gemeente. We hebben hier een Platform Global Goals en die zijn heel actief.”

Was er een directe aanleiding om met de sustainable development goals te starten?

“Ja, de economische crisis. Een aantal bedrijven in de regio Oss werd toen overgenomen, veel werk verhuisde naar het oosten en enkele bedrijven gingen failliet. Bovendien heeft de overheid veel werk van ziekenhuizen, rechtbanken, waterschappen en belastingkantoren de laatste decennia gecentraliseerd of geautomatiseerd. Kortom, de werkgelegenheid in Oss stond flink onder druk. Toen we ons beraadden op plannen om het tij te keren merkten we hoezeer onze lokale economie vervlochten is geraakt met de wereldeconomie. We zijn toen gaan nadenken hoe we onze regio duurzaam interessanter konden maken voor de wereldeconomie. We wilden maatregelen nemen die een langdurig positief effect zouden hebben.”

Wat heeft u concreet gedaan?

“Oss drijft voor een groot deel op de farmaceutische industrie, met name op MSD, vroeger Organon geheten. Research and development ging weg. Samen met MSD en de provincie zijn we erin geslaagd hier een farmaceutisch park te bouwen waar inmiddels al 550 mensen werken. Verder hebben we hier veel landbouw en veeteelt. In de regio Oss wordt nu het duurzaamste vlees van de hele wereld geproduceerd. Er gaat het minste water in, er gaan de minste grondstoffen in en er komt het beste vlees uit. Toch hebben mensen een aversie tegen intensieve veeteelt. We bouwen aan een duurzaam ecosysteem zodat de mensen hier ook de in toekomst op een duurzame manier hun geld kunnen verdienen.”

Een burgemeester staat boven de partijen en heeft met name een rol als het gaat om openbare orde en veiligheid. Kan een burgemeester ook op andere onderdelen sterk inhoudelijk sturen?

“Ja, de global goals bieden daartoe bij uitstek goede mogelijkheden. De SP bijvoorbeeld zet zich sterk in voor het welzijn van mensen en de bestrijding van ongelijkheid, GroenLinks hamert op het belang van circulariteit, ‘Voor De Gemeenschap’ heeft onder meer een goede gemeenschap als speerpunt en de VVD is een warm pleitbezorger voor werkgelegenheid en een goede infrastructuur. Global goals zijn niet links of rechts, elke partij heeft aandachtspunten die je terugvindt in de global goals. Als je de global goals nastreeft, realiseert elke partij een aantal programmapunten.”

Wat leverde het Osse beleid tot nu toe op?

“We zijn de tweede MKB-vriendelijkste gemeente van, we zijn genomineerd voor de erfgoedprijs, we zitten in de top van gemeenten die voortijdig schoolverlaten succesvol hebben bestreden en we hebben de farmaceutische sector kunnen behouden.”

Circulaire Economie kan volgens u niet los gezien worden van sustainable development goals. Waarom is deze link zo belangrijk?

“Dat gaat vooral over goal 12: verantwoordelijke productie en consumptie. We moeten ons realiseren dat we met teveel mensen op de wereld wonen en dat grondstoffen in de nabije toekomst een probleem gaan worden. De Verenigde Naties zet in op twee sporen. De eerste is: we moeten onze ecologische voetafdruk verkleinen. De tweede is: het ontwikkelingsniveau van de mensen – met name in derdewereldlanden – moet omhoog. Een belangrijk probleem daar is dat vrouwen erg vroeg kinderen krijgen en dat er te weinig tijd zit tussen het eerste en het tweede kind, waardoor deze vrouwen voor hun kinderen moeten zorgen en zich niet kunnen ontwikkelen. In Oss worden voor dertig miljoen vrouwen anticonceptiepillen gemaakt. Dat draagt bij aan de emancipatie en ontwikkeling van vrouwen.”

Welke drie duurzaamheidtips wilt u meegeven aan lokale bestuurders in Nederland?

“Als eerste hebben we als overheid de plicht om de wereld netjes achter te laten voor latere generaties, dus maak werk van afvalbeperking en afvalscheiding. Zorg dat niemand zonder diploma of startkwalificatie van school gaat, zodat ze perspectief hebben op de arbeidsmarkt. En tot slot: laten we schouder aan schouder staan tegen drugs. Er wordt veel te laconiek gedaan over ‘een pilletje’. Het berokkent schade aan de gezondheid maar dat niet alleen. Ongevallen in het verkeer en agressie jegens hulpverleners zijn te herleiden naar drugsgebruik. Daarnaast hou je als je drugs gebruikt een industrie in stand die niets of niemand ontziet en die ook nog eens geen belasting betaalt.”

Wobine Buijs, burgemeester van Oss en uitgeroepen tot de meest inspirerende global-goals-gemeente van ons land. Tijdens het Circulaire Economie Festival zal zij spreken tijdens de Circular Cities. Bekijk het programma voor meer informatie.