Bedrijven zitten te springen om rekentool voor de milieubelasting van interieurs

In gesprek met Odette Ex. Wie is ze en wat drijft haar? Werp een blik op het programma van het Circulaire Economie Festival en je ziet opvallend veel vrouwelijke sprekers. Toeval? “Ik denk het niet. Vrouwen-energie is volgens mij op...
Bedrijven zitten te springen om rekentool voor de milieubelasting van interieurs

In gesprek met Odette Ex. Wie is ze en wat drijft haar?

Werp een blik op het programma van het Circulaire Economie Festival en je ziet opvallend veel vrouwelijke sprekers. Toeval?

“Ik denk het niet. Vrouwen-energie is volgens mij op dit moment van groot belang. Zij kunnen het ‘mentale denken’ veranderen. Duurzaamheid en circulariteit haken daar feilloos op in. Ik denk dat vrouwen doordrongen zijn van het nut en de noodzaak van circulaire economie. Maar er zijn ook genoeg mannen die het belang ervan inzien. Beide zijn hard nodig om het ‘echte omdenken’ wat van ons allen gevraagd wordt te realiseren.”

Wat is een duurzaam interieur en waarom is het nodig?

“Dat is simpel. Een interieur moet ademen. In veel interieurs worden verkeerde afwerkingslagen en toxines gebruikt. Werk je met echte, gekwalificeerde, goede materialen, dan is dat onmiddellijk voelbaar en waarneembaar. Als je in zo’n interieur verblijft, is het aangenaam vertoeven en dat werkt enorm door op het menselijk welbevinden.”

Wat versta je onder het ‘ademen’ van een interieur?

“Als je door een bos loopt, of je dat nou voor de lol doet of met lichte tegenzin, dan doet dat iets met je. Je gaat je lekkerder voelen. Je wordt onbewust geraakt, je voelt je verbonden. Met een interieur is het net zo. Helaas tolereren wij geen imperfectie en hebben wij gekozen voor materialen zoals epoxy’s, hpl’s, melamines, formaldehydes en pvc’s die glad zijn, die makkelijk schoon te maken zijn en lang meegaan. Daarmee halen we de ‘ziel’ uit het materiaal. En dat is in een interieur meteen voelbaar. Van een mooie, houten tafel die in de was is gezet, blijft de echtheid voelbaar. Zo’n tafel wordt na verloop van tijd alleen maar mooier. Hij raakt doorleefd. Je moet het basismateriaal zo min mogelijk modificeren. Het is net als met voeding: we grijpen in zonder dat we weten wat de effecten op de lange termijn zijn. Zo weten we dat sommige plaatmaterialen toxines bevatten die langzaam uitwasemen en schadelijk zijn voor onze gezondheid. Wat het langetermijneffect daarvan op onze gezondheid is weet niemand.”

Wat heeft dit te maken met de WELL-certificering?

“Alles. Die certificering gaat juist over het bewustzijn dat we met gemodificeerde materialen dode interieurs maken. Gebruik je natuurlijke, liefst onbewerkte materialen, dan gaat je interieur ademen. Uiteraard hoort in zo’n interieur ook groen. Alles wat leeft, groeit en bloeit is goed voor ons. Helaas zijn we daar steeds verder van afgedreven. ‘Well en circulariteit’ leggen juist op dit menselijk belang weer de vinger.”

Is wat je beweert ook wetenschappelijk bewezen?

“Gedeeltelijk. Van planten en groen weten we dat ze de lucht zuiveren en zuurstof toevoegen. Ook is bewezen dat de aanwezigheid van en het uitzicht op groen ten goede komt aan ons gevoel van welzijn en de onderlinge samenwerking verbetert. Daglichttoetreding is evenzeer essentieel. Dat formaldehyde en toxische verlijmingen en verfsoorten slecht voor ons zijn is naar mijn weten niet wetenschappelijk bewezen, maar voor mezelf ben ik ervan overtuigd. Ik denk dat iedereen van binnen voelt dat een interieur met natuurlijke materialen beter aanvoelt. Momenteel maken wij voor Triodos Bank een gebouw helemaal in hout. Je zou eens moeten kijken. Dat voelt zó zuiver.”

Wat is de grootste uitdaging in de overstap naar een duurzaam interieur?

“Bewustzijn. We zitten vast in denksystemen die we met de paplepel ingegoten hebben gekregen. We moeten omdenken. Dat kun je niet in je eentje; je zit dan al gauw vast in je eigen denksysteem. Daarom is co-creatie zo belangrijk.”

Wat is INSIDE/INSIDE?

“INSIDE/INSIDE is een rekentool die laat zien hoe duurzaam een interieur is. Wij hebben die tool samen met Nibe en Dutch Green Council Building ontwikkeld. We ontwerpen hele gebouwen in bijvoorbeeld BREEM Excellent maar brengen vervolgens een interieur naar binnen zonder dat dit aan enige eisen hoeft te voldoen. Als het ging om duurzaamheid werd in het verleden vrijwel uitsluitend naar het casco gekeken en niet naar het interieur. Maar uitgerekend met een interieur kun je behoorlijk veel milieuschade veroorzaken. INSIDE/INSIDE laat zien hoe groot deze schade is en laat je ook zien wat er gebeurt als je het ene product vervangt door het andere. Op grond daarvan kunnen opdrachtgevers straks een milieubewuste keuze maken en betere, gezondere interieurs ontwerpen. Tevens worden producenten uitgedaagd en gestimuleerd om minder milieubelastende materialen toe te passen.”

Hoe weet je in hoeverre de materialen belastend zijn?

“Dat testen we. De grote fabrikanten van meubels, tapijten, vloeren maar ook leveranciers van plaatmaterialen leveren de LCA-waarden van hun producten en materialen aan, maar ook informatie over de herkomst van de materialen en bijvoorbeeld hoe ze zijn verlijmd. Deze tool maakt dat niemand meer zomaar kan roepen: ‘Wij zijn de duurzaamste producent van dit product’. Als dat zo is, moet het blijken. INSIDE/INSIDE is een geheel onafhankelijke tool die de milieuschade van een product inzichtelijk kan maken.”

Was de ontwikkeling een ingewikkelde klus?

“Behoorlijk. Ik liep al tien jaar met het idee, maar de economische crisis gooide roet in het eten. Maar goed, het staat nu. Inmiddels hebben zo’n twintig gerenommeerde bedrijven in Nederland zich aangesloten. Nu is het zaak dat alle andere interieurgerelateerde bedrijven aanhaken. Ik heb er goede hoop op dat dat lukt, want leveranciers worden gek getikt van alle aanbestedingen waarbij ze steeds aan andere duurzaamheidseisen moeten voldoen. Deze tool maakt de milieubelasting van interieurs in een klap helder en eenduidig. En daar zit ontwerpend Nederland en de meubelindustrie met smart op te wachten.”

Odette Ex is oprichter van Ex Interiors en mede-oprichter van INSIDE/INSIDE. Tijdens het Circulaire Economie Festival zal zij spreken tijdens de stroming Bouw & Vastgoed. Bekijk het programma voor meer informatie.

Leave a reply

Circulaire Economie Festival website is van Euroforum BV. Privacy statement | Cookie statement | Copyright ©2024