Smart Lighting Event 2014

Via de gemeente Heerenveen is er de mogelijkheid gecreĂ«erd om deel te nemen aan het ‘Smart Lighting Event 2014’. Dit evenement is ervoor bedoeld om de gemeentes na te laten denken over de verlichting in de steden en de rol van de burger hierbij. Het Smart Lighting Event werd geopend...

Via de gemeente Heerenveen is er de mogelijkheid gecreĂ«erd om deel te nemen aan het ‘Smart Lighting Event 2014’. Dit evenement is ervoor bedoeld om de gemeentes na te laten denken over de verlichting in de steden en de rol van de burger hierbij.

Het Smart Lighting Event werd geopend door dagvoorzitter Theo Verbruggen met een inleidend verhaal rondom licht.

Mary-Ann Schreurs (Wethouder gemeente Eindhoven)

Volgens Mary-Ann is het belangrijk licht toe te passen in je stad, door middel van deze verlichting kun je met je stad een identiteit uitstralen. Daarnaast geeft interactieve verlichting de mogelijkheid om als stad meerdere identiteiten uit te stralen. Een ander gebied waarop licht goed toegepast kan worden is ter verhoging van de veiligheid, de mens zal zich veilig voelen wanneer er veel licht is maar de mens heeft ook last van lichtoverlast, hierbinnen moeten de juiste verhoudingen worden gevonden.

Een blik in de toekomst door Elke den Ouden

Met welke ontwikkelingen krijgen we te maken. Wat duidelijk is, is dat de mens gelukkiger word van natuurlijk licht. Maar hoe kunnen we licht zo toepassen dat de kwaliteit van het leven in de stad word vergroot?
De eerste ontwikkelingen vinden plaats binnen de verbeteringen van de huidige systemen.
De ontwikkelingen volgen het volgende proces;

  1. Kwaliteitsverbetering (Verbeteren van de huidige systemen)
  2. Dynamische systemen
  3. Interactieve systemen (Systemen die aanpasbaar zijn)
  4. Sociale systemen (Systemen die inspelen op de omgeving)
  5. Onzichtbare systemen (Systemen zo klein dat we ze niet meer zien)

Om deze ontwikkelingen voor te zijn moeten we gaan vernieuwen;

  1. Infrastructuur (sensoren aanbrengen)
  2. Open data (Koppelen van alle verschillende infrastructuur)
  3. Systeem van systemen (Systemen onderling koppelen)
  4. Real time systemen (Inspelen op de waarnemingen)
  5. Slimme stad systemen

Voorbeeldproject: Hoekenrodeplein te Amsterdam.
Achter het station Amsterdam-Bijlmer bevond zich een plein waar mensen zich onveilig voelen. Hier heeft de gemeente op ingespeeld door samen met marktpartijen te kijken naar een herinrichting van het plein. Hierbij werden de volgende aspecten meegenomen;

  • Duurzaamheid
    • Minder lichtvervuiling
    • Licht wanneer nodig
    • Flexibel gebruik
  • Veiligheid
    • Imago
    • Voorkomen van criminaliteit
    • Crowd management
  • Gastvrijheid
    • Entree van ziggo-dome

Oplossing voor dit project;

  • Adaptieve verlichting
    • mensen hiermee ontmoedigen door felle verlichting
    • Sfeer verhogen op moment van weinig mensen op het plein

Vervolgens doet zich het probleem voor dat de aangelegen ondernemers wellicht profijt hebben van het feit dat de gemeente de sfeer verhoogt, hoe ga je hier mee om als gemeente? Is het mogelijk een verdienmodel te koppelen aan het concept? Wie is dan de eigenaar van het systeem, de gemeente of koppelt de gemeente het systeem weer aan een ondernemer? Hierdoor gaan andere vormen van samenwerking ontstaan. Vroeger was het zo dat de overheid de verlichting kocht, de armaturen en de stroom, dit systeem gaat waarschijnlijk op de schop.

De eerste innovatieslag is gemaakt, nu de volgende stap nog;

  • Gesloten innovatie
  • Open innovatie (Bereikt)
  • Innovatienetwerk (Streven naar een open netwerk van innovaties)

Voorbeeldproject: Stratumseind te Eindhoven
De uitgaansstraat van Eindhoven kent momenteel veel agressie, dit gebeurd met name op het moment wanneer alle kroegen de deuren sluiten. Door middel van adaptieve verlichting wil men het probleem proberen aan te pakken. De verlichting is al opgehangen en het besturingsstation is ingericht. Zowel de gemeente als de meldkamer kunnen de verlichting bedienen, het is nu echter nog een kwestie van monitoring van hoe mensen reageren op de bepaalde kleuren van licht.

Vervolgens zullen we moeten kijken naar onze internationale samenwerking, we werken met veel grote steden samen die hetzelfde voor ogen hebben, namelijk de stad te verbeteren door middel van verlichting. Uiteindelijk is het ook de bedoeling de ervaringen die worden opgedaan bij de proeftuin-projecten te delen met het internationale netwerk en uiteindelijk hier ook uit te rollen.

Inspiratiespeech door Douw Jan Joustra (Het groene brein)

Volgens Douw Jan moet er gekeken worden naar de natuur en alles wat er al mogelijk is. De mens is geweldig op het technische vlak maar wat de mens niet lukt is ergens leven in brengen, dat kan de natuur wel!! Wij maken ons altijd zorgen om energie, dit hoeft niet want er is meer dan genoeg energie het is alleen een kwestie van hoe zetten we deze energie om naar energie die we kunnen gebruiken?

Wij mensen consumeren heel veel producten en maken er afval van, dit is zonde want zo krijgen we eindige producten. We moeten eens kijken naar mogelijkheden om het afval weer te hergebruiken. “Op dit moment koop je een televisie en neemt daarmee de verantwoordelijkheid voor de materialen over, maar mensen weten helemaal niet wat er precies in die televisie zit.” Het gaat inmiddels al lang niet meer om de technische levensduur, de technologie heeft ons ingehaald en verleid ons om iedere keer weer een nieuw product te kopen voordat de oude daadwerkelijk het heeft begeven. We moeten overstappen van het kopen van een eigendom naar het kopen van een service.

“Ik wil tv kunnen kijken niet een tv kunnen hebben. Ik wil kunnen zitten maar hoef daarvoor geen stoel te hebben, als ik maar lekker kan zitten. Momenteel draag ik ook een broek die is van ecologisch katoen (mud jeans) dit is niet mijn eigendom maar deze lease ik voor vijf euro per maand.”

Philips doet hetzelfde al met installaties, ze nemen de verantwoordelijkheid over voor het licht op tafel en betalen dus de lampen, de armaturen en de elektriciteit. In samenwerking met architect thomas rauw hebben ze een systeem waarbij de service word ingekocht en de verantwoordelijkheid licht bij de leverancier van de service.

In sloppenwijken worden momenteel colaflessen met bleekwater toegepast als verlichting. Het daglicht valt op deze fles en doordat de straling via het water naar beneden word weerkaatst komt er licht in de hut.

Uiteindelijk draait het erom dat we de mensen moeten blijven waarderen en iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt voor zijn afdruk op de wereld.

Wat is de rol van de burger als co-producten door dr. Laurens de Graaf

Volgens Laurens een belangrijk citaat uit het nummer van Elvis Presley; “A littele less conversation a little more action”.
Vorig jaar heeft ook in de troonrede de burgerparticipatie zijn intrede gedaan, echter speelt het natuurlijk al langer dat de burger zelf meer betrokkenheid wil hebben. Er valt een onderscheid te maken tussen drie generaties burger participaties;

  • 1e generatie burgerparticipatie (rond 1970)
  • 2e generatie burgerparticipatie (rond 1990)
  • 3e generatie burgerparticipatie (nu)

Binnen deze verschillende vormen van burgerparticipatie zijn ook enkele patronen te herkennen. Zo kunnen we ons afvragen wat nou daadwerkelijk de energie oplevert bij de burgerparticipatie, hiervoor geldende voorwaarden zijn;

  • Mensen met een droom of visie en in staat zijn andere mensen te enthousiasmeren
  • Lokale gedragenheid, steun vanuit de gemeenschap waarbij het probleem erkend word
  • Matchmaking combinaties; iedereen kan zijn steentje bijdragen, echt iedereen, het gaat erom dat je de kwaliteit van een ieder individu kan vinden
  • Communicatie & Contact; transparant zijn in wat er gebeurd ook als je er eigen belangen bij hebt

Belangrijke punten zijn;

  • Openheid en uitnodiging; iedereen is welkom ook als je al bezig bent met het project
  • Bewust blijven van de lokale gedragenheid; vergeet niet dat je het doet voor de gehele gemeenschap en niet alleen voor de projectdeelnemers.

Ontwikkeling van initiatieven;

  • Improviserend te werk gaan
  • Pragmatisch te werk gaan

Overal herkennen we de volgende fasering;

  • Initiatiefase
  • Groeifase
  • Stablisatiefase

Wat kunnen we hier nou van leren? We moeten kijken wat de verwachtingen van de burger zijn over de rol van de overheid bij burgerparticipatie. Overheden zelf vinden het lastig om hun rol aan te nemen maar hoe kun je dit goed doen;

  • Wees present
  • Leef je in
  • Aanschouw en ga je niet overal mee bemoeien
  • Geef waardering
  • Bied helderheid
  • Wees kritisch maar bescheiden

Waar moeten de initiatiefnemers op letten in het proces;

  • Blijf vragen stellen
  • Het gaat niet alleen om jou
  • Geef inzicht in de cockpit
  • Werk aan opvolging
  • Wees transparant over privĂ© belangen
  • Zorg voor een netwerk buiten je eigen initiatief om
  • Vier je succes en vergeet niet dat het leuk is!!

Smart lighting gemeente Heerenveen door Rixt Muller

Het motto van de gemeente Heerenveen is doe het licht aan waar het moet maar doe ook het licht uit waar dat kan. De gemeente Heerenveen heeft veel klachten gehad over lichtoverlast. Hierdoor is het besef gekomen dat er gezocht moet worden naar de juiste verhouding tussen licht en donker. Voor de flora en fauna kan het ook beter zijn om af en toe in het donker te verkeren, daarnaast heeft de mens ook donker nodig om binnen hun ritme te blijven.

Door het licht uit te doen voelt de mens zich wel een stuk onveiliger maar de daadwerkelijke veiligheid veranderd niet, het zit hem dus in het gevoel van de mens.
Op plaatsen waar het licht uit gaat zou een balise de oplossing kunnen leveren om toch aanduiding te geven van gevaarlijke verkeerssituaties.
Light challange; een project wat opgezet is door de gemeente Heerenveen waarbij studenten met bewoners om tafel gaan om problemen in beeld te brengen en hier oplossingen voor te genereren.
Een voorbeeld hiervan waren bewoners die klaagden over een donkere stoep terwijl de bestrating wel volledig was verlicht terwijl hier de voertuigen zich verplaatsen die uit zichzelf al verlichting hebben.
Een van de oplossingen was een lantaarnpaal met op meerdere niveaus verlichting;

  • Ter plaatse van de voeten voor het zien waar je loopt.
  • Ter plaatse van het gezicht om gezichten te kunnen herkennen.
  • Ter plaatse van drie meter hoogte als signaalfunctie (vrij parkeervak aanduiden, alarmfunctie, feestfunctie, etc
)

Voorbeeld
Wat gebeurd er als we de verlichting weghalen? In het noorden hebben we een fietspad volledig voorzien van glow-in-the-dark belijningen, dit zou als oplossing kunnen functioneren. Echter roept verandering altijd reactie op en de bewoners waren in eerste instantie ontevreden over het verdwijnen van de verlichting, naarmate de mensen eraan gewennen draaien ze wel bij en zijn ze eigenlijk ook trots op hun fietspad.

Voorbeeld
De gemeente Heerenveen heeft in zijn centrum alle straatlantaarns weggehaald. Op de bebouwing en aan staalkabels hebben zij de verlichting teruggebracht. Door doelgerichtere en duurzamere armaturen toe te passen is treedt er een besparing op van 85% op de energie rekening. Doordat de verlichting door de gemeente aangestuurd kan worden kan door middel van dit systeem ook gecommuniceerd worden wanneer de terrassen moeten sluiten. Er ontstaat wel discussie over de betaling van de energie; de horeca eigenaar heeft er profijt van dat de gemeente zijn gebouw verlicht en daarbij zijn gebouw als het ware ‘promoot’. De kosten voor het vervangen van de armaturen etc. komt voort uit de besparing berekend op 50% over een periode van 5 jaar.

Rixt wil graag meegeven dat ook duisternis een aandachtspunt is en dat dit nog nieuwe kansen bied.

De beleving van licht word persoonlijker door Biba Visnjicki

Hoe kunnen we de rol van de realiseren, we willen steeds meer gebruik maken van elektronica en de elektronica neemt steeds meer taken van de mensen over, we blijven onszelf steeds verder verreiken met nieuwe elektronica. Wat Biba zich afvraagt is; hoe kunnen we de huid van een kameleon namaken? Het is een geweldig principe wat in de natuur voor komt maar hoe kunnen wij als mensen dit realiseren?

Nieuwe generatie gevels waarbij de gevel zich aanpast aan de wensen van de mensen;

  • Veiligheid, inbrekers buiten houden
  • Veiligheid, brand binnen houden
  • Veiligheid, licht op straat creĂ«ren
  • Mooi

Maar hoe maken we dit mogelijk?
Verlicht façades kosten op dit moment ontzettend veel energie, waarom kan dit niet veranderen naar een gevel die overdag zijn eigen energie opwekt en deze s’ avonds uitstraalt?
Eigenlijk is het afhankelijk van twee partijen;

  1. De bewoners; wat willen wij hebben
  2. De overheid;   – Wat willen zij voor de burgers?
  • Wat kan het gebouw hierbij betekenen voor de overheid?
  • Wat levert het aan de gemeenschap,
    • Wat doet het met de natuur
    • Wat doet het met de bewoners?

Hoe zien wij onze toekomst voor ons en hoe trekken we bedrijven door de jaren heen naar ons toe;

  • Na 1 jaar glow in the dark aan een gebouw toevoegen
  • Na 3 jaar meer kleuren mogelijk maken
  • Na 5 jaar meer bedrijven benaderen

Smartlighting in gemeente Eindhoven door Alwin Beernink

Park strijp-S is het voormalige Phillips fabrieksterrein dat inmiddels is doorontwikkeld tot bedrijventerrein door een projectontwikkelaar. Door inzicht te geven in hoe deze ontwikkeling tot stand is gekomen kunnen we vandaag de dag leren van het verleden. Het principe van strijp-s is destijds gestart uit het idee om een beleving, een soort van filmscÚne te creëren. De achterliggende gedacht hiervan was om mensen op deze wijze te beïnvloeden en met een lach door de straten te laten lopen. Beleving staat dus voorop. Hierbij zijn twee soorten scenes te onderscheiden;

  • De scene van een donkere winterdag waarbij je s’ ochtends in het donker de deur uit gaat.
  • De scene waarbij je s’ ochtends wakker word in zeeĂ«n van licht op een zomerse dag.

Uiteindelijk hebben we een masterplan opgesteld voor de uitvoering hiervan. We moeten nadenken over de internationalisering die ontstaat door het internet.

In Eindhoven is de stad Ă©Ă©n groot laboratorium, echter heerste de frustratie dat de meeste projecten op de lange termijn eindigde of doodliepen. Toen zijn we meer gaan denken vanuit roadmaps en de verdeling van de infrastructuur waarbij het uiteindelijk gaat om de uitvoering.

Alwin zegt dat ze continu opzoek zijn om samen met steeds wisselende teams resultaten neer te zetten bij de projecten. Hierbij hebben we te maken met de volgende aspecten;

  1. Veiligheid
  2. Service geven
  3. Infortaiment / Entertaiment

Hoe gaan we collectieve systemen persoonlijk maken zonder dat het collectief er last van heeft?
Overal in Nederland ligt al infrastructuur, als het er niet ligt leggen we het wel aan. Op stijp-s hebben we de lantaarnpalen op dit moment ook voorzien van glasvezel. We gebruiken het nu om de stroom aan te voeren maar wellicht dat we in de toekomst hier nog veel meer mee gaan doen, ook dit komt doordat we als proeftuin willen investeren in de toekomstmogelijkheden.

Voorbeeld
Interactieve zebrapad – Zebrapad dat door middel van verlichting werkt. Wanneer er een bus over de sensor komt word het zebrapad op rood gezet. Wanneer de weg vrij is om te gaan is het zebrapad groen.

Voorbeeld
Crystals – Wegneembare kristalvormige objecten die oplichten zodra ze in contact zijn met de bodem. Het is een kunstobject waarbij de kristallen door een ieder kunnen worden verplaatst.

Voorbeeld
Zwevende lantarenpaal – Een licht-bal die boven je zweeft als je het gebied van strijp-s binnenloopt. Het blijft je de hele weg volgens totdat je het gebied verlaat. Ondertussen zul je dus altijd de weg kunnen vinden en mensen jou kunnen vinden doordat jou lantaarn boven je hangt. Tijdens GLOW-2013 is deze ook uitgevoerd in de vorm van een drone echter na een aantal dagen is deze uit de lucht gehaald doordat het verboden is s’ nachts met drones te vliegen.


smart lighting 200x200Smart Lighting Event 2014

Het Smart Lighting Event heeft reeds plaatsgevonden.
Was u aanwezig? Dan kunt u alle presentaties nu online bekijken via de digitale syllabus

 

Leave a reply

Smart Circle website is van Euroforum BV. Privacy statement | Cookie statement | Copyright ©2024